Kertenkele
Romanın ana ekseni, Batı'nın birçok eserinde gördüğümüz gibi, gücün doğası ve kötüye kullanımı üzerine kurulu. West'in kaleminden çıkan diğer birçok eserde olduğu gibi, burada da kurumsal yozlaşma, bireysel ahlak ve politik entrikalar işleniyor. Kertenkele, gizemli olay örgüsüyle, okuyucuyu sürekli bir gerilim içinde tutarken yazarın uluslararası diplomasi ve İtalyan siyaseti hakkındaki bilgisini ortaya koyuyor diyebiliriz.
Morris West, eserlerinde gücün sınırları ve insanlık üzerindeki etkisi gibi derin temaları sıkça işleyen bir yazar. Kertenkele de gerilim ve macera romanı olmasından dolayı çok fazla ciddiye alınmasa da bu sorgulamaları en belirgin şekilde ortaya koyduğu romanlardan biridir. West, yazım sürecinde İtalya’da yaşadığı deneyimlerinden ve Katolik dünyasına yönelik eleştirilerinden ilham almış. Kitabın satır aralarında, politik yozlaşmaya dair güçlü bir eleştiri gözlemleniyor.
Kertenkele, yayımlandığında geniş bir okuyucu kitlesi tarafından beğenilmiş ve "aksiyon dolu bir gerilim romanı" olarak tanımlanmış. Yukarıda bahsettiğimiz sorgulama sürecini iyi işletse de yazı dili olarak biraz hafif ya da naif kaldığı için popüler bir çok satan olmaktan öteye geçememiş. Bununla birlikte, bazı eleştirmenler, kitabın West'in en güçlü eserlerinden biri olmadığını ancak yine de dikkat çekici olduğunu belirtiyorlar.
Unutmadan belirtelim, 1981 yılında The Salamander adıyla bir sinema filmine de uyarlanmış. Filmde Franco Nero ve Anthony Quinn gibi tanınmış oyuncuların olduğunu, 80'lerin değişik ortamında izlediğim video kasetten hatırlıyorum.
Özetlersek... Kertenkele, West’in gücün doğası ve insanın ahlaki sınavları üzerine yazdığı etkileyici romanlarından biridir. Politik entrika ve aksiyon seven okuyucular için ideal bir kitaptır. Yazarın, gerilim dolu hikayeler aracılığıyla modern toplumun yapısal sorunlarını irdelemesi, bu romanı zamansız bir yapıt haline getirir.
YORUMLAR