Çılgın Billy / E. L. Doctorow

Çılgın Billy (Billy Bathgate), 1989 yılında yayımlanmış ve kısa süre içinde Amerikan edebiyatının önemli eserlerinden biri haline gelmiş bir kitap. Amerikalıların bazı şeyleri bir anda böyle bir mertebeye çıkarması tuhaf gelse de Doctorow'un kitabı bunu gerçekten hak eden eserlerden biri. 1930'larda, New York'un karanlık sokaklarında geçen roman, genç bir çocuğun suç dünyasına adım atışını konu alıyor. Romanın başkahramanı, 15 yaşındaki Billy Bathgate, bir gün ünlü gangster Dutch Schultz tarafından keşfediliyor ve hızla suç dünyasının içine çekiliyor. Bu çekilmede kahramanımızın etkisi de yok değil elbette. Billy, ailesinin dağılmasının ardından, parasızlık ve yalnızlık içinde büyüyor ve Schultz’un sunduğu para, lüks yaşam ve seksten oluşan cazip dünyaya kapılıyor. Ancak bu cazibe, zalimlik, şiddet ve cinayetle iç içe.

Çılgın Billy

Roman, Billy'nin gözünden anlatılan bir yaşamın kesitini sunuyor. Çocukluk hayalleri ile yetişkin düşünceleri arasındaki farkları, Billy'nin içsel çatışmalarını yansıtarak derinlemesine işliyor. Eser, suç, ahlak, kimlik ve büyüme temaları üzerine bir tartışmayı da açıyor. Billy'nin dünyası, her geçen gün daha karanlık bir hal alırken, aynı zamanda bireysel seçimler ve onların sonuçları üzerine de önemli çıkarımlar yapıyor.

Çılgın Billy ya da orijinal adıyla Billy Bathgate, sadece bir suç romanı olmanın ötesinde, aynı zamanda tarihsel bir yeniden değerlendirmeyi de içeriyor diyebiliriz. E. L. Doctorow, tarihsel gerçeklikleri ve mitolojiyi harmanlayarak, suç dünyasının Amerikan kültüründeki derin etkilerini keşfediyor. Hikayenin karakteri olan Dutch Schultz’ün gerçek hayatta tanınan gangster figürü olması, romanın tarihsel bağlamını güçlendiriyor ve kurgu ile gerçeği birbirine entegre ediyor.

Roman, hem eleştirmenler hem de okuyucular tarafından büyük beğeni kazanmış ve birçok ödüle aday gösterilmiş bu arada. 1990 yılında, PEN/Faulkner Ödülü'nü kazanırken, Pulitzer Ödülü ve National Book Award gibi prestijli ödüllere de aday olmuş. Bu eser, Doctorow'un postmodern tarih anlatıcılığını başarılı bir şekilde sergilediği ve insan psikolojisini derinlemesine incelediği bir başyapıt olarak kabul ediliyor.

Tuhaf bir şekilde böyle bir kitabın uzun süredir yeniden basımı yapılmamış ülkemizde. Bendeki versiyon, Oya Alpar tarafından Türkçeye kazandırılmış ve Altın Kitaplar tarafından Nisan 1990'da basılmış olan ilk versiyonu. Fiziki olarak eskimiş kitap okumanın tadı bir başka. :)